Meyan kökü nedir? Meyan kökü şerbeti tarifi!

Ramazan ayının vazgeçilmez besinlerinden biri olan meyan kökü şerbeti tamamen doğal ve bitkisel bir ürün olarak karşımızı çıkmaktadır.

Meyan Kökü nedir?

Meyan kökü, asırlardır mide ve solunum problemlerinin tedavisinde kullanılan, şifalı bir bitkidir. Lifli kökleri tatlandırıcı olarak kullanılan meyan kökü, yönlendirici olduğu için Çin tıbbında, ‘kılavuz ilaç’ olarak kabul edilmektedir.

Meyan kökü neden tatlıdır?

Kökün tatlılığı, içeriğinde bulunan ve şekerden 50 kat daha tatlı olan glisirizik asitten kaynaklanır. Günümüzde öksürük ve soğuk algınlığı, mide hastalıkları, bağırsak iltihabı, kabızlık, menopoz semptomları da dahi pek çok rahatsızlığın tedavisinde kullanılmaktadır.

Meyan kökü nerelerde kullanılır?

Cilt ve saç bakımı için çok faydalı olan meyan kökü, baharat olarak, bitkisel ilaç olarak, şampuan yapımında ve gıda ürünlerine tat vermek için yaygın olarak kullanılır. Güçlü bir şeker aromasına sahip meyan kökü kaynatılarak şerbeti yapılır ve yaz aylarında bolca tüketilir. Çoğumuzun adını duyduğu ama faydalarını tam olarak bilmediği bitkilerden biridir. Aslında yöre yöre çeşitli illerde farklı isimlerle anılır ve bu isimle bilinir.

On bir ayın sultanı olarak nitelendirilen Ramazan ayında sıkça tüketilen şerbet, Osmanlı’dan günümüze sofralardaki yerini korumaktadır. Anadolu’da çok eski tarihlerden beri tüketilen şerbet türleri arasından en bilineni meyan kökü şerbetidir.

Bizim de yazımızda bu şifalı bitkiden bahsetmemizin sebeplerinden biri hem içinde birçok tıbbi açıdan yararlı madde bulundurması hem de tüm dünyanın bu bitkiden tıpta yararlanmasıdır.

Meyan Kökü nasıl tüketilir?

Kök kısımları kullanılmasının yanı sıra çayı yapılarak da tüketilebilir. Siz de evinizde mutlaka bu şifalı bitkiyi bulundurmalı ve faydalarından yararlanmalısınız.

Meyan Kökü Şerbeti Tarifi

Meyan kökü şerbeti yapımı için;

1 kök meyan kökü

3 litre su

3 litre su Tencereye konur. Eğer meyan kökü şerbetini akşam vakti hazırlıyorsanız, meyan köklerini beklemeye almak için sabaha kadar bekletin. Ancak, meyan kökü şerbetini hızlıca içmek istiyorsanız 1,5 saat kadar suda bekletmeniz yeterli olacaktır. 1.5 saat bekledikten sonra meyan kökleri lifleri tencerenin içinden sıkılarak alınır. Daha sonra bir süzgeçle süzerek bir kaba boşaltılır.

Tamamen meyan kökü şerbeti olması için meyan kökleri tülbentten geçirilerek iyi bir şekilde süzülür. Bu süzme işlemi bir kez daha tekrarlanarak şerbetin içinde tortu ve yabancı madde olmasını engellemiş olursunuz. Meyan kökü şerbeti hazırlarken en önemli püf nokta, dibinde tortu birikmemesidir. Şişelere doldurulduktan sonra meyan kökü şerbeti tüketime hazırdır.

Meyan kökü şerbetini köpürtmek için ise, şerbetçilerin yaptığı gibi yüksek bir yerden bardağa meyan kökü şerbetini dökerek rahatlıkla köpürtebilirsiniz

İçindeki Maddeler (Etken Maddeler) Ve İçeriği

Glikoz, sakaroz, nişasta, tanen, asparagin, yağ, zamk, reçine, çok tatlı olan glycyrhizik asidi ve glychrizin içermektedir.

Meyan kökü halk Arasında ; "Tatlı kök, boyam, piyam ve biyam” adlarıyla da anılır. Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarında sarı, mavimsi mor veya kahverengi renkli çiçekler açan, genellikle akarsu kenarlarındaki kumlukları seven bir bitkidir.

7-15 cm boyunda parçalı yaprakları ve toprağın altında boyu 1 metreye ulaşan bir kök yapısı vardır. Bazı türlerin kökleri acıdır, bazı türlerin kökleri ise tatlıdır.

Genellikle sonbahar bitiminde Eylül - Ekim aylarında toplanır, kurutulur ve kullanım için saklanır.

Meyan Kökünün Faydaları

Bağışıklık sistemini güçlendirdiğini belirten Sağlık Uzmanları; "Ses kısıklığına iyi gelir, balgam sökülmesi, öksürük gibi rahatsızlıklar için de kullanılır.

Ateş düşürücü ve hücrelerdeki tahrişe bağlı ağrıları azaltıcı etkisi de vardır. İdrar söktürücü etkisi de bulunan meyan kökü, midedeki ülser, gastrit gibi mide hastalıklarına fayda sağlar. Kabızlığa karşı da iyi gelen meyan kökü, kramp çözücü olarak da kullanılabilir.

Meyan kökü siroz gibi karaciğer hastalıklarına fayda sağladığı gibi akne, sivilce, sedef hastalığı gibi ciltte oluşan problemler için de meyan kökü kullanılabilir.” dediler.

Meyan kökü hakkında uzman görüşleri

Meyan kökü tüketiminin vücudumuz için çok yararlı olduğunu belirten uzmanlar; "Ağız içindeki yaralar için de meyan kökü gargara yapılarak faydalı olabilir. Tansiyonun düzene sokulması ve addison hastalığı için de meyan kökü ile tedavi sağlanabilir. Birçok kişinin yakındığı peptik ülsere karşı koruma sağlar.

Böbrek üstü bezi hastalıklarına karşı kullanılması da meyan kökü faydaları arasındadır. Hormonal dengesizliklere karşı kullanılabilir. Meyan kökü ayrıca, karaciğeri korur.

Kışın sıkça karşılaştığımız hastalıklardan olan soğuk algınlığı, grip, nezle, bronşit, balgam oluşması gibi üst solunum yolu rahatsızlıklarına karşı şifa sağlar. Kışın sık sık karşılaştığımız ses kısıklığına karşı da koruma sağlar.

Dalak, böbrek ve karaciğere fayda sağlar. Vücudu toksinlerden korur. Antimikrobiyal, antioksidan ve tonik özellikleri vardır. Gut hastalığına karşı da kullanılabilir.

Ferahlatıcı ve rahatlatıcı etkisi vardır. Vücuttaki çıbanlar ve yaraları iyileştirir. Sindirim sistemini rahatlatır, hazımsızlığı ve kabızlığı önler. Mesane taşlarına ve idrara çıkma zorluğuna karşı tüketilebilir.

Ağzınızda çıkan aftlar için gargara yapmak suretiyle kullanabilirsiniz. Egzama için jel haline getirilerek kullanılır. Adet dönemi veya menopoz sorunlarına fayda sağlayabilir.

Yapılan araştırmalarda kolon ve meme kanserine karşı koruma sağladığı görülmüştür. Polistik over sendromu rahatsızlığı çekenler de bu şifalı bitkiyi tüketmelidir. Kronik yorgunluğa fayda sağlaması da meyan kökünün faydaları arasındadır. Tüberküloz, baş dönmesi gibi rahatsızlıklara karşı da kullanılabilir.

Balgam söktürücü olarak günde 3 kez 1 gr. bu şifalı bitkinin tozu yutulur. Gastrit ve ülser tedavisi için günde 20-25 gr. meyan kökü çiğnenerek tedavi sağlanabileceği gibi, 30 gr. meyan kökü tozu ile 1 tatlı kaşığı ketenotu 1 litre suda 20 dakika kaynatılarak bu sıvıdan günde 3 bardak içilebilir. Bu sıvı öksürük tedavisine de uygundur.” diye belirttiler. (Kaynak: Milliyet / AA / Haberiskelesi)

Meyan Kökü Çayı Nasıl Hazırlanır?

Meyan kökü çayı hazırlamak için 3 bardak suyun içine Antik Kuruyemiş'ten satın aldığınız 3 tatlı kaşığı meyan kökü karıştırılır, 20 dakika kadar kaynatılır.

Daha sonra 10 dakika kadar da kaynatılmaya devam edilir ve soğuduktan sonra meyan kökü çayı tüketilebilir.

Peki, meyan kökü çayı ne zaman içilmelidir ya da günde kaç kez içilmelidir?

Meyan kökü çayını açken veya yemeklerden sonra tüketebilirsiniz.

Öğle yemeği ve akşam yemeğinden sonra bir bardak içilebilir. Meyan kökü bilinen etkilerinden dolayı bu şifalı bitkinin çayı ve meyan kökü şerbeti olarak tüketilebilir. Sağlık için birçok faydası bulunan meyan kökü, bazı yan etkileri dolayısıyla dikkatli tüketilmelidir.

Meyan Kökünün Zararları ve Yan Etkileri nelerdir?

Fazla tüketilirse eklemlerde ve yüzde ödem oluşturabilir, yüksek tansiyona sebep olabilir ve vücutta potasyum kaybına yol açabilir.

Bu yüzden bu bitkinin fazla tüketilmesi zararlıdır. Ayrıca vücutta sıvı birikmesine ve böbrek rahatsızlığına yol açabilir. Bu şifalı bitkinin faydaları kadar zararları da bulunabilir.

Öncelikle şunu bilmelisiniz ki her bitkinin fazlası zarardır ve meyan kökünün de aşırı kullanımı zarar verebilir. Ayrıca bazı durumlarda, bazı kişilerin kullanmaması gerekir.

Gebelik yani hamilelik sırasında ve emziren bayanların kullanmamasını tavsiye ederiz.

Anemi yani kansızlık hastalığı bulunanlar ile hipertansiyon yani yüksek tansiyon hastaları kullanmamalıdır.

Çocukların da tüketmemesini tavsiye ederiz. Fazla miktarda tüketilirse yüksek tansiyona ya da baş ağrısına sebep olur.